'We' zijn door. Brazilië mag naar huis. Moet naar huis. Wat een golf van triomf ging door oneindig laagland. Ook ik zat op het puntje van de bank, en de transpiratie kwam niet alleen door de on-Nederlandse 30 graden en windstilte.

Bondscoach Dunga van Brazilié besloot direct na afloop het volksgericht in Rio de Janeiro en Sao Paulo en Brasilia niet af te wachten en bood zijn ontslag aan. Mooi. Niet rancuneus bedoeld, maar dit Brazilië is Brazilië onwaardig. Dit zijn geen goddelijke kanaries, maar slechts schaduwen van voorbije grootheid.

Je kunt niet terugkijken en je mag niet vergelijken, maar misschien is het geen toeval dat de andere overwinning van Oranje op Brazilië in 1974 er kwam toen er ook geen kanaries over het veld vlogen, maar de voetbalgrootmacht gewapend was met gedrogeerde schoppers. Toen werd het 2-0 (Cruyff, Neeskens), vanmiddag in Port Elisabeth 2-1, met dank aan Mark van Bommel, Maarten Stekelenburg en André Ooijer.

Toen André Ooijer op het laatste moment Matthijsen moest vervangen, mocht ik het thuis nog een keer zeggen met alle gepaste trots vandien: "ik heb nog tegen André Ooijer gespeeld." Dat was een jaar of vijftien terug. Ooijer was toen een middelmatige rechtback bij Ajax-2, en ik was dat seizoen tweede keeper bij de zondagameturs van Xanthos. In dat seizoen maakte ik ook kennis met schoenmaat 52 van Nwanku Kanu. Hij dolde mij met onnavolgbare voetbewegingen. De rest is geschiedenis.

In Zuid-Afrika is ook veel geschiedenis, en veel geschiedenis van bloedig geweld. Toen ik hoorde dat Nederland in Port Elisabeth zou spelen, schoot mijn geheugen direct naar het prachtige 'Biko' van Peter Gabriel dat vertelt over de lente van 1977 toen de zwarte activist Steve Biko geslagen en gemarteld werd tot de dood er als vanzelfsprekend op volgde.

Het zaad der martelaren maakte een nieuw land dat van heel ver moet komen. Vrede en vooruitgang zijn niet vanzelfsprekend, en veel loopt nog steeds langs etnische lijnen. Ik kan niet inschatten wat de WK voor Zuiid-Afrika doet.

Ik zie en hoor heel weinig over het land. Het is voetbal, voetbal, en voetbal, en vandaag ook 'Bye bye Brasil', een terecht afscheid van een angstig elftal dat zo groot zou kunnen zijn als het echt in zichzelf zou geloven, zoals de keurtroepen (zie foto) uit 1958, wereldkampioen in Zweden met een piepjonge Pelé. 

Kasper van Noppen